Jak uczyć się skutecznie?
Podstawową umiejętnością w procesie uczenia się jest czytanie.
Nie wdając się w zawiłe definicje wielu utytułowanych badaczy i znawców procesu czytania, śmiało można stwierdzić, że umiejętność czytania, mimo wielu nowoczesnych form przekazu informacji, jest i jeszcze długo będzie podstawą zdobywania wiedzy. Umiejętność czytania powinniśmy więc doskonalić, aby w pełni korzystać z nowych zdobyczy i odkryć współczesnego świata.
Niestety, większość ludzi zakończyła edukację czytelniczą na etapie szkoły podstawowej, czytają dalej na tym samym poziomie, nie zdając sobie nawet sprawy z tego, jak niedoskonałą techniką to robią, jak wiele błędów czytelniczych popełniają, jak bardzo ugruntowują swoje złe nawyki związane z czytaniem. Konsekwencją tego jest wolne tempo czytania, często z bardzo niskim stopniem rozumienia czytanego tekstu i krótkotrwałym zapamiętywaniem.
A przecież można za pomocą prostych ćwiczeń zmienić całkowicie dotychczasowy sposób czytania, a tym samym uczyć się efektywnie, w pełni wykorzystując możliwości swojego umysłu.
Z dotychczasowych obserwacji i badań wynika, że średnie tempo czytania Polaków (i nie tylko Polaków) wynosi 140 – 250 słów na min. Nie jest to tempo zadowalające. Do prawidłowego funkcjonowania w dzisiejszej rzeczywistości wystarczającym by było, żeby każdy z nas czytał w naturalnym tempie. Jest to tempo w granicach 800 – 1000 słów na minutę i osiągalne dla każdego, kto podejmie trud eliminacji dotychczas popełnianych błędów czytelniczych, złych nawyków i wykształci nowe umiejętności.
Podstawowe błędy to:
- czytanie słowa po słowie i przekonanie, że pomoże to w większym zrozumieniu,
- brak techniki „wspomagania oka”,
- wokalizacja bądź subwokalizacja,
- regresja,
- nie wykorzystywanie zjawiska antycypacji,
- brak umiejętności koncentracji,
- znikoma wiedza n/t higieny czytania.
Powinniśmy więc:
- wykształcić umiejętność pracy ze wskaźnikiem,
- poszerzyć pole widzenia,
- wyćwiczyć pamięć fotograficzną,
- wyeliminować wokalizację i subwokalizację,
- skrócić czas fiksacji, czyli postrzeganie tekstu,
- wyeliminować regresję,
- wykształcić umiejętność selektywnego czytania,
- nabyć umiejętność koncentracji wyższego stopnia.
Stosując się do naszych zaleceń, ćwicząc systematycznie z dużą wiarą w to, że działania te zbliżą do zdobycia umiejętności, jakie posiadają jeszcze nieliczni, każdy osiągnie sukces – umiejętność szybkiego czytania z dużym stopniem zrozumienia czytanego tekstu.
Jednak umiejętność szybkiego czytania to dopiero połowa sukcesu. Kolejne zadanie, jakie powinniśmy sobie wyznaczyć, to udoskonalić naszą pamięć poprzez wykorzystanie w pełni możliwości własnego umysłu.
„Z umysłem jest tak jak ze spadochronem – przydatny jest tylko wtedy, gdy się go rozwinie”.
Rozwijajmy go więc! Pomogą w tym ćwiczenia pobudzające do pracy cały nasz mózg.
Stosując liczne techniki zapamiętywania, nie tylko udoskonalimy naszą pamięć, zahamujemy utratę „szarych komórek”, ale też w krótkim czasie zapamiętamy wszystko to, co chcemy zapamiętać bez wysiłku, z przyjemnością.
Kolejną umiejętnością, jaką powinniśmy nabyć, aby skutecznie się uczyć to sporządzanie tzw. map myśli. Notatki nielinearne, bo o nich mowa, pozwolą na zanotowanie treści książki, przygotowanie się do wystąpień, prezentacji, zanotowanie wykładu, zaplanowania wakacji itp. w sposób znacznie odbiegający od zasad dotychczas stosowanych, a przy tym niesłychanie skutecznych w momencie ich praktycznego wykorzystania.
Proponowany przez nas trening umysłu sprawi każdemu dużo radości, a także pozwoli rozwiązać ważny problem:
„Jak z właściciela mózgu, stać się jego użytkownikiem” (V.F. Birkenbihl).
Zdzisława Tubaj